N° 24 - Expert aan het woord: de droogkuis
Als maatwerkspecialist komen we elke dag in aanraking met delicate stoffen en mooie kledingstukken. Sommige van de kledingstukken die we maken voor ons clienteel is niet geschikt om zelf te wassen. En dan komt de droogkuis goed van pas.
Doorheen de jaren hebben we gemerkt dat er veel vragen zijn omtrent deze droogkuis. Wat gebeurt er nu precies met de kleding nadat je ze hebt afgegeven? En wat zijn de tips en tricks van de droogkuis? Om alle mythes de wereld uit te helpen, en om zelf ook weer wat wijzer te worden, trok SCHAAP naar droogkuis Ideal in Antwerpen. We spraken met Bernard Neven, 4de generatie textielgreiniger van beroep. We goten ons bezoek in een interview zodat ook u gebruik kan maken van onze nieuw vergaarde kennis. We wensen u veel leesplezier.
De opstart van wasserij IDEAL in de Van Geertstraat in 1920
Bedankt om ons te ontvangen, Bernard. We kijken erg uit naar ons bezoek vandaag. Als maatwerkspecialist komen we elke dag in aanraking met delicate stoffen. Wij maken er mooie kledingstukken van. Jullie komen in actie als er onderhoud aan die kledingstukken nodig is. We gaan vandaag proberen om alle mythes van de droogkuis te ontrafelen. En hopelijk heb je ook enkele tips en tricks voor ons.
Laat ons beginnen bij de basis. Het woord droogkuis, is dat correct? Ik heb namelijk gemerkt dat op jouw gevel ‚Nieuwkuis‘ en ‚Witwas‘ geschreven staat. En in Nederland gebruikt men hoofdzakelijk het woord ‚Stomerij‘. Hoe zit de vork precies in de steel?
Droogkuis en nieuwkuis betekenen hetzelfde. Droogkuis is de wat modernere naam, maar in tegenstelling tot wat de naam doet denken, wordt de kleding wel degelijk nat gemaakt. Niet met water, maar met solvent. In Nederland gebruikt men inderdaad stomerij, maar dit is eigenlijk foutief. Want bij het reinigingsproces komt niet per se stoom kijken. Die woorden liggen vooral cultureel vast, maar in de essentie betekenen ze dus allemaal hetzelfde.
Kan je in enkele zinnen omschrijven wat de diensten van een droogkuis eigenlijk zijn?
Onze core business is het reinigen van kledij die mensen thuis zelf niet kunnen reinigen. Bepaalde stoffen zoals wol, cashmere, zijde en linnen reageren niet goed als je ze nat maakt met water. Buiten het reinigen van kleding, zorgen we ook dat de stukken netjes opgestreken worden. Bij ons gebeurt dat nog met de hand.
Naast het reinigen van kledij kunnen mensen bij ons ook terecht voor het reinigen van tapijten, gordijnen en zelfs gespecialiseerde kledingstukken in leer of daim. Maar die extra diensten worden niet bij alle droogkuis winkels aangeboden. Ook bij ons worden de niet-kledij diensten meestal uitbesteed aan een onderaannemer.
Zijn er verschillende types van droogkuis? Met andere woorden, doen jullie allemaal hetzelfde of zijn er wel degelijk verschillen?
Eigenlijk ga je zien dat iedereen dezelfde dienst aanbiedt, maar de manier waarop kan verschillen van droogkuis tot droogkuis. Dit heeft dan voornamelijk te maken met het proces dat gebruikt wordt om de kleding te reinigen.
Bij Ideal werken we als sinds het begin met perchlolythyleen, kortweg ‚per‘ genoemd in onze sector. Dit goedje bestaat al lang en is een solvent middel.
Dat is interessant. Ik heb me eens laten vertellen dat een droogkuis proces best belastend is voor het milieu, afhankelijk van welk product gebruikt wordt. Heeft dat te maken met die ‚per‘, waar je nu over spreekt?
Inderdaad. ‚Per‘ is zeg maar het originele droogkuis solvent waar vroeger iedereen mee werkte. Het solvent is echter niet zo goed voor het milieu, dus de regels om ermee te werken zijn in de laatste decennia ontzettend streng geworden. We mogen het bijvoorbeeld niet bij ons in de winkel opslaan, dit moet op een een externe locatie. Ook moet de vloer van onze winkel en werkruimte speciaal worden aangepast om 100% niet penetreerbaar te zijn. En zo kan ik nog wel wat regels opnoemen. Dat zorgt er trouwens voor dat droogkuis best een duur proces geworden is. Soms moeten we echt aan onze klanten uitleggen waarom het reinigen van een kleedje bijna even duur kan zijn als de aankoop er van.
Doorheen de jaren zijn er alternatieve producten op de markt gekomen. Sommige van die alternatieve producten doen het beter dan anderen, maar eigenlijk is er volgens ons momenteel nog geen enkel solvent dat even goed werkt als ‚per‘. Sommige reinigen wel goed, maar brengen weer een zware geurhinder met zich mee zodat de buren beginnen klagen. Andere alternatieve solventen ruiken dan weer lekker, maar krijgen de hardnekkige vlekken niet uit de kledij. Dus ‚per‘ is voor ons momenteel nog steeds het beste middel, alles in acht genomen.
Ook het omschakelen naar een ander product gebeurt niet op één dag. Alle machines en processen in een droogkuis zijn afgestemd op het solvent dat je gebruikt, dus veranderen vergt veel investering en tijd.
Bernard Neven aan het werk in de wasserij.
De frequentie van hoe snel iets verslijt is trouwens erg afhankelijk van persoon tot persoon. Als je bijvoorbeeld veel zweet, zal je kledij in het algemeen sneller slijten.
Goed, laat ons eens kijken naar jullie voornaamste bezigheid: het reinigen van kleding. Stel, ik breng als klant een kostuum binnen met een vlek op. Door welke stappen gaat mijn kostuum?
Heel concreet, zijn dit de stappen waar je kostuum doorgaat:
We sorteren de kledij op kleur, niet per se noodzakelijk voor droogkuis, maar als een extra om problemen te vermijden.
We gaan je kledingstuk inspecteren en een eerste keer vooraf ontvlekken indien we plekken vaststellen die mogelijks hardnekkig zijn.
Dan gaat het stuk in de droogkuistrommel. Zeg maar een gigantische wasmachine. In die machine wordt het kledingstuk behandelt met ‚per‘ en het kledingstuk wordt er ook meteen in gedroogd nadien.
Nadien hangen we de stukken op om te laten ontluchten.
Elk kledingstuk wordt nu opgestreken met de hand.
Opnieuw gaan we controleren of de vlekken verdwenen zijn. Het ‚per‘ product werkt namelijk alleen voor vlekken op oliebasis. Vlekken op basis van bijvoorbeeld water zijn mogelijks niet volledig weg. Dus die gaan we nadien handmatig reinigen met stoom en zeep.
Uiteindelijk wordt de kleding nog netjes verpakt en klaar gehangen om opgehaald te worden.
Zou jij aanraden om mijn kostuum altijd volledig (vest en broek) binnen te brengen of mag het ook apart?
Dat hoeft niet, de kleur van je kostuum zal niet vervagen door droogkuis. Je kan dus gerust de broek of de vest apart binnen brengen.
Ik raad klanten wel eens aan om hun kostuum niet te vaak naar de droogkuis te brengen (sorry daarvoor), omdat het proces de levensduur van stoffen zou verkorten. Ik raad ze aan om het enkel te laten opstrijken en niet per se te reinigen, indien er geen vlekken op zitten bijvoorbeeld. Klopt dit?
Ergens wel, maar elk kledingstuk verslijt. Niet alleen tijdens het droogkuisproces, maar ook tijdens het dragen. De impact van droogkuis is eigenlijk vrij minimaal. Het gemiddelde kostuum kan je makkelijk tientallen keren naar de droogkuis brengen alvorens het versleten is. De frequentie van hoe snel iets verslijt is trouwens erg afhankelijk van persoon tot persoon. Als je bijvoorbeeld veel zweet, zal je kledij in het algemeen sneller slijten.
We kunnen een kledingstuk ook gewoon opstrijken, maar om eerlijk te zijn doen we dat vaak liever niet. Tijdens het opstrijken merken we toch vaak een vlekje en dan begint er voor ons heel wat communicatie. Voor ons voelt het dan wat aan dat we ‚half werk‘ aan het doen zijn.
Dus droogkuis kan zowel ingeschakeld worden voor vlekken als voor de geur?
Dat klopt, maar droogkuis wordt voornamelijk gebruikt om vlekken te verwijderen. Een droogkuis is eigenlijk geen strijkbedrijf.
Jullie moeten hier wel een waaier van verschillende types kledingstukken binnen krijgen, ik neem aan dat jullie expert zijn in het herkennen van materialen? En weten jullie altijd wat te doen?
Uiteraard. Eigenlijk is dit puur praktijkervaring, ik heb er geen opleiding voor genoten. Maar ook wij kijken uiteraard eerst op het label met de wasinstructies. Dat label is eigenlijk leidend, ook al weten we soms dat een bepaald kledingstuk ook op een andere manier behandeld kan worden. Je leert in dit vak dat de wasinstructies in de kledingstukken namelijk lang niet altijd correct zijn. Fabrikanten zetten er maar iets op of de verkoopster in de winkel heeft iets anders gezegd dan wat op het etiket staat. Vaak zijn we toch op onze ervaring binnen deze vier muren aangewezen, dus dan is het goed dat je de 4de generatie bent. Aan ervaring geen gebrek hier. En als we écht twijfelen, testen we een klein stukje op een onzichtbare plaats.
Soms zijn er risico’s verbonden aan een bepaalde behandeling, in dat geval bespreken we het eerst met de klant. Een open en transparante communicatie is altijd onze prioriteit.
Wist je trouwens dat wij als droogkuis een verzekering hebben als het echt misloopt? We komen het gelukkig zelden tegen, maar ook wij zijn mensen. Als we een fout maken en het kledingstuk is verloren, dan kunnen wij dit via onze verzekering recupereren.
Wij komen als kleermaker vaak in aanraking met de meest bijzondere, maar ook delicate stoffen. Jullie zien hier uiteraard alles passeren, maar welke stoffen zijn nu het delicaatst?
Dat moet zijde en cashmere zijn. Daarnaast zijn we ook altijd erg voorzichtig met ribfluweel (nvdr. Andere naam voor velours of corduroy). Dit is een katoen basis, maar een bijzonder delicate stof waar je alles op ziet.
De gereinigde kledingstukken hanger op nummer klaar voor afhaling
We vinden van alles en nog wat terug, meestal munststukken of aanstekers. Tegenwoordig merken we een opmars in de mondmaskers, maar het gekste moet toch wel een zakje cocaine en 1200 euro cash zijn. Gelukkig niet bij dezelfde klant!
Is er een verschil in behandeling tussen nieuwe en oudere stoffen?
We gaan een oude of nieuwe stof niet per se anders behandelen, maar het is wel een feit dat een oude vlek veel moeilijker te verwijderen is dan een recente vlek. Zo komen mensen soms naar ons met een doopkleedje dat al decennia lang in de familie is. Dan maken we meteen duidelijk naar de klant dat we het stuk mogelijks niet volledig proper krijgen.
In de écht extreme gevallen krijgen we wel eens een stof binnen die zo delicaat geworden is door ouderdom van de stof. Denk dan aan uniformen bijvoorbeeld. In zo’n geval kan het zijn dat de stof zelf al zo delicaat is geworden dat deze tijdens het reinigen gaat schiften. Gelukkig komen we dat zelden tegen.
Misschien een voor de hand liggende vraag waar ik deels zelf op kan antwoorden, maar waarom kan ik mijn kostuum niet in de machine wassen? Meer specifiek naar jou, wat zou er met de stof gebeuren?
In het geval het kostuum van wol gemaakt is, heb je altijd kans dat de stof zal krimpen, samentrekken of opwollen. Of alledrie tegelijk. Daarom dat het proces van droogkuis ideaal is om dit te vermijden.
Soms zijn heel goedkope kostuums gemaakt van synthetisch materiaal zoals polyester. Eigenlijk zou je die zelf kunnen wassen, maar na de wasbeurt moet het kostuum opnieuw in vorm worden gestreken. En dat is niet zo evident. Zeker een kostuumkraag met de hand mooi opstrijken vergt een geoefende hand.
Ongetwijfeld dat mensen vergeten om persoonlijke spullen uit hun zakken te halen alvorens ze het kledingstuk bij jullie afgeven. Wat is het gekste dat je ooit hebt teruggevonden?
(lacht). We vinden van alles en nog wat terug, meestal munststukken of aanstekers. Tegenwoordig merken we een opmars in de mondmaskers, maar het gekste moet toch wel een zakje cocaine en 1200 euro cash zijn. Gelukkig niet bij dezelfde klant!
Veel van onze kostuums worden uitgerust met edele materialen zoals bijvoorbeeld parelmoer knopen. Een prachtig natuurproduct, maar ook delicaat. Hoe gaan jullie daar mee om?
In ons proces, waar we dus met ‚per‘ werken, volstaat het om parelmoer knopen af te dekken met zilverpapier. Het is trouwens niet de ‚per‘ die de parelmoer knop beschadigd. Schade aan parelmoer knoppen komt doordat de knopen in de ronddraaiende wastrommel tegen de metalen randen komen. Dat kan er voor zorgen dat er stukjes afbreken of de knop zelfs helemaal verplinterd. Het volstaat dus om de knop te beschermen met zilverpapier. We gebruiken dit omdat het makkelijk beschikbaar is en mooi rond de knop kan gekneden worden.
Een garantie is het uiteraard nooit, ook het zilverpapier kan er tijdens het wassen afgaan. Als je écht helemaal zeker wil zijn, moet je de knopen voor het was losmaken en nadien terugnaaien. Een heel werkje, maar de enige manier om écht zeker te zijn.
Genoeg over kostuums nu, hoe zit het eigenlijk met hemden? Wat is het verschil als ik mijn hemden naar de droogkuis breng ipv ze zelf te wassen?
Hemden worden bij ons op dezelfde manier gewassen zoals je bij je thuis doet. In water dus. Het verschil is dat het bij ons op een grotere schaal zal gebeuren en dat de hemden machinaal worden gestreken of opgestoomd.
Zijn er ook mensen die bijvoorbeeld jeansbroeken naar jullie brengen? Hebben jullie een speciaal proces hiervoor?
In het geval van een jeansbroek kunnen we vaak goed helpen, het is niet de moeilijkste of delicaatste stof. Klanten komen eigenlijk naar ons zodra er een opvallende vlek op een kledingstuk zit. Soms zouden ze dit perfect zelf kunnen proberen te wassen alvorens het naar ons te brengen, dat zeggen we dan ook eerlijk tegen de klant.
Als ze het naar ons brengen, gaan we eerst het wasvoorschrift van het label binnenin volgen. Enkel als dat niet blijkt te werken, gaan we kijken of we een ander proces of middel kunnen toepassen.
Kan kleding krimpen in het proces van droogkuis?
In theorie niet, maar zeg nooit nooit. Vooral gordijnen kunnen gevoeliger zijn, omdat deze stoffen soms nog nooit gewassen zijn geweest. Kledij bijvoorbeeld wordt door de fabrikant vaak voorgewassen zodat de krimp al uit de stof is getrokken.
Zijn er andere zaken die je nog kwijt wilt over jullie job?
Ik vind het altijd belangrijk dat mensen weten dat ook professionele reinigers in eerste instantie aangewezen zijn op de wasvoorschriften die in het label van elk kledingstuk staan. We kunnen meer dan wat je zelf kan doen bij je thuis, maar verwacht ook geen mirakels. In sommige gevallen is een stuk niet meer te redden en we proberen steeds correct en eerlijk advies te verlenen.
En oh ja, iets wat jullie graag zullen horen (lacht). Let op met kostuums die je bijvoorbeeld in Thailand laat maken. Ik snap het wel, een kostuum op maat voor enkele honderden euro’s. In eerste instantie ziet het er goed uit, maar een povere maakwijze komt soms pas boven na een reinigingsbeurt. Denk maar aan een slecht gestikte mouw of kraag. Het is dan erg moeilijk om hier nog een mooie vorm in te strijken.
(Wij van SCHAAP zweren op ons kinderhartje dat we bovenstaande NIET zelf verzonnen hebben.)
Tijdens Covid zijn er veel minder feesten geweest. Minder vlekken op tafelkleden en op kostuums denk ik dan. Hebben jullie dat gevoeld?
Absoluut, 2020 was geen goed jaar voor ons. Het zijn niet alleen veel minder feesten geweest, maar veel van onze klanten die voor hun job een kostuum of hemd moeten dragen, hebben ons gewoonweg minder vaak nodig. Eigenlijk is het momenteel (nvdr. mei 2021) nog steeds niet gebeterd. Al hopen we dat de tweede jaarhelft beterschap zal brengen.
Bernard Neven, 4de generatie textielreiniger
Waar we zelf het verschil maken is ons familiale en persoonlijke aanpak.
De laatste vraag dan. Het spreekt voor zich dat alle klanten in het Antwerpse bij jullie welkom zullen zijn. Een SCHAAP klant komt echter uit het ganse land. Heb je tips voor mensen die niet in de buurt wonen waarop ze moeten letten als ze hun droogkuis uitkiezen?
In principe moet elke droogkuis goed werk afleveren. Daar gaan we van uit.
Waar we zelf het verschil maken is ons familiale en persoonlijke aanpak. Veel van onze collega’s zijn de laatste jaren opgekocht door een groep die alle kledij in massa reinigt in een centraal magazijn. Op zich is daar niets mis mee, de kwaliteit van het droogkuis proces zou hetzelfde moeten zijn, maar wij geloven als familiebedrijf wel dat ‚het babbeltje‘ dat je met je klant maakt even belangrijk is als het reinigen van de kleding zelf. Veel van onze vaste klanten kennen we bij naam en dat zorgt ervoor dat we goed op hun noden kunnen inspelen. De zaakvoerder zelf elke dag aan de balie zien staan, is voor veel van de klanten de reden waarom ze hier blijven komen.
Met dat laatste kunnen we het bij SCHAAP alleen maar eens zijn. Persoonlijk advies en vertrouwen zijn één van de steunpilaren waarop een kleinschalige business als Ideal of SCHAAP overleven. Hebt u nog vragen die niet aan bod kwamen? Stuur ons gerust een berichtje en wij achterhalen met plezier het antwoord voor u.
Bernard, een ontzettend grote dankjewel om ons te woord te willen staan. Het was een plezier om eindelijk eens een duidelijk antwoord te krijgen op de vele vragen en mythes die soms rond droogkuis hangen. Succes in jullie toekomst en we hopen uiteraard dat de 5de generatie klaarstaat om het roer van jou over te nemen binnen een 25-tal jaar.
Droogkuis Ideal is te vinden in de Anselmostraat 31 te Antwerpen.